Jedna impreza, dwa jubileusze

„Mniejszość niemiecka z Bytomia jest podstawą naszej współpracy” – powiedział dr Sebastian Sanders, zastępca burmistrza miasta Recklinghausen i przewodniczący Koła Miłośników Bytomia podczas obchodów 35-lecia istnienia mniejszości niemieckiej w Bytomiu oraz 25-lecia partnerstwa miast Bytom i Recklinghausen.

Uroczystości odbyły się 26 kwietnia w Teatrze Rozbark w Bytomiu. Relację przygotował Michael Gorgosch.

Markus Tylikowski:

Dzisiaj obchodziliśmy nasze 35-lecie. Uroczystość była naprawdę wspaniała. Występowały dzieci uczące się języka niemieckiego jako języka mniejszości. Występy były przygotowane tak, by podkreślić wyjątkowość tak dużego jubileuszu. Zaplanowaliśmy również wręczenie honorowych dyplomów naszym wieloletnim członkom. To była świetna uroczystość, wszyscy goście dobrze się bawili i mamy nadzieję, że takie wydarzenia będą się odbywać również w przyszłości, że zaangażuje się w nie wiele młodych osób, a partnerstwo między Bytomiem a Recklinghausen będzie dalej tak dobrze funkcjonować.

Bardzo się cieszymy, że na naszej uroczystości, obok naszych wspaniałych członków, byli obecni również przedstawiciele miasta Bytomia. Co ważne, byli też przedstawiciele naszego miasta partnerskiego – Recklinghausen. Partnerstwo między Bytomiem a Recklinghausen istnieje od roku 2000. W tym roku obchodzimy więc 25-lecie owocnej współpracy. Partnerstwo istnieje dzięki bytomianom, którzy po II wojnie światowej, a także w latach 70. i 80., wyemigrowali do Republiki Federalnej Niemiec, głównie w okolice Recklinghausen. Na początku istniało patronackie wsparcie Recklinghausen dla bytomian, teraz mamy oficjalne partnerstwo. Mniejszość niemiecka od dwóch lat jest bardziej zaangażowana w to partnerstwo. Dwa lata temu, czyli w 2023 roku, gościliśmy u nas młodzież z Recklinghausen. Zrealizowaliśmy wspólny projekt z dziećmi z Bytomia, w ramach którego przedstawiliśmy działalność mniejszości niemieckiej i pomogliśmy w zwiedzaniu naszego regionu.

Obecnie odwiedza nas delegacja z miasta partnerskiego Recklinghausen na czele z zastępcą burmistrza i jednocześnie przewodniczącym Koła Miłośników Bytomia – dr. Sebastianem Sandersem. Goście przebywają w naszym mieście przez cały weekend. W programie pobytu przewidziano spotkania w naszym kole z przedstawicielami mniejszości niemieckiej, a także wizytę w kole w Stolarzowicach, gdzie zostanie omówiony temat Tragedii Górnośląskiej.

Postanowiliśmy w tym roku rozpocząć nowe wspólne inicjatywy, a mianowicie pogłębić partnerstwo między Bytomiem a Recklinghausen na poziomie szkół podstawowych. Dzieci z Bytomia odwiedzą Recklinghausen, a dzieci z Recklinghausen odwiedzą nasze miasto. W przyszłości planujemy także współpracę w dziedzinie sportu. Klub GKS Czarni Bytom zaoferował nam wsparcie, ponieważ jego prezeska i jednocześnie przewodnicząca Rady Sportu w Bytomiu – pani Małgorzata Wiśniewska-Wilk – jest naszym członkiem. Chcemy rozpocząć współpracę w zakresie judo oraz rozszerzyć ją na inne dyscypliny sportowe.

Cieszymy się, że podczas naszej uroczystości pan przewodniczący i zastępca burmistrza dr Sanders wygłosił wspaniałe przemówienie, w którym podkreślił, że to właśnie dzięki mniejszości niemieckiej partnerstwo między Bytomiem a Recklinghausen tak dobrze się rozwija, i że to właśnie my jesteśmy organizacją, która utrzymuje kontakty z Niemcami w regionie Recklinghausen.

Wywiad z dr. Sebastianem Sandersem
 

Sebastian Sanders: Jestem zastępcą burmistrza i naczelnikiem w mieście Recklinghausen, w Nadrenii Północnej-Westfalii. Zajmuję się sferą społeczną, czyli szkołami, edukacją, dziećmi, młodzieżą, rodziną, mieszkalnictwem socjalnym oraz urzędem pracy.

Michael Gorgosch: Jak długo istnieje partnerstwo między Bytomiem a Recklinghausen?

Od bardzo dawna. W tym roku obchodzimy 25-lecie partnerstwa, które powstało na bazie długiej przyjaźni. Jak wspomniałem w przemówieniu, Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Niemców w Bytomiu miało w tym duży udział. W Recklinghausen mieszka wiele osób, które pochodzą z tych okolic i wyemigrowały, także w latach 80. Dlatego istnieje silna więź emocjonalna z tym regionem.

Jak zaczęła się współpraca?

Zaczęła się, jak to często bywa, od osobistych kontaktów – ludzi, którzy z Bytomia trafili do Recklinghausen. Na początku były to niewielkie inicjatywy, które z czasem się rozwinęły, także dzięki współpracy na szczeblu administracyjnym. W końcu w 2000 roku zostało to sformalizowane i od tego czasu przyjaźń kwitnie.

Czy może Pan opowiedzieć więcej o bytomskich spotkaniach Heimattreffen?

Wcześniej ddbywały się one w klasycznej formie, zanim objąłem stanowisko. Były to spotkania dawnych bytomian mieszkających w Recklinghausen i Zagłębiu Ruhry. Gromadziły kilka tysięcy osób przez kilka dni. W ostatnich latach, z powodu pandemii, ale też wieku uczestników, liczba uczestników malała. Dlatego od dwóch lat staramy się nadać tym spotkaniom nową formułę – tematyczną i lokalizacyjną. Niektóre elementy, jak msza niedzielna, pozostały. Pracujemy nad nowym modelem, który będzie jednocześnie nowoczesny i wierny tradycji.

Jakie są cele partnerstwa między Bytomiem a Recklinghausen? Jakie inicjatywy są obecnie realizowane?

Inicjatywy są różnorodne – od współpracy na szczeblu administracyjnym po projekty dla dzieci i młodzieży. Mieliśmy wspólne działania w ramach parlamentów dziecięcych i młodzieżowych. Jedna ze szkół z Recklinghausen wyraziła chęć nawiązania partnerstwa szkolnego z Bytomiem – to dla nas bardzo ważne, by partnerstwo było żywe w społeczeństwie obywatelskim. Chcemy łączyć szkoły, grupy samopomocowe, organizacje społeczne. To daje trwalszą podstawę niż tylko działania „z góry”. Są też projekty sportowe, jak regularne turnieje piłki nożnej młodzieży. Chcemy, by w partnerstwie uczestniczyli ludzie, którzy będą je rozwijać przez kolejne dekady.

Czy mniejszość niemiecka z Bytomia jest zaangażowana we współpracę?

Zdecydowanie tak. To właśnie mniejszość niemiecka w Bytomiu jest głównym powodem naszej obecności tutaj. Jak powiedziałem w przemówieniu, jest filarem i podstawą naszej współpracy. Dzięki historii Niemców i mniejszości niemieckiej Recklinghausen i Bytom zbliżyły się do siebie – i to pozostanie fundamentem naszej współpracy.

Jakie są dalsze plany współpracy miast na ten rok?

Jak już wspomniałem w przemówieniu – świętujemy 25-lecie partnerstwa. W Recklinghausen odbędzie się w tym roku Westfalski Dzień Hanzy, średniowiecznego związku handlowego. Będą tam stoiska wszystkich miast partnerskich Recklinghausen – Bytom odegra tam ważną rolę. I to nie wszystko – w planach są kolejne wspólne inicjatywy.