Rok wyjątkowej pamięci
W 1945 roku II wojna światowa dobiegła końca. W roku 2020 będziemy obchodzić 75. rocznicę jej zakończenia. W przyszłym roku mija również 75 lat od tragicznych wydarzeń nazwanych później Tragedią Górnośląską. W województwie śląskim powołano Społeczny Komitet Obchodów 75. Rocznicy Tragedii Górnośląskiej.
Dla mieszkańców Górnego Śląska rok 1945 był tragiczny, zwłaszcza ostatnie dni stycznia. Wielu ludzi pamiętało go nie jako rok wyzwolenia, ale jako rok cierpienia i bestialskich wydarzeń. Armia Czerwona, która przeszła przez Górny Śląsk, pozostawiła tysiące ofiar. Represje, deportacje do powojennych obozów, wypędzenia, masowe mordy, niesprawiedliwość, cierpienie, rabunki i zniszczenia – Armia Czerwona dopuściła się wielu zbrodni, których ofiarą padła autochtoniczna ludność Górnego Śląska. W 2020 roku, dokładnie 75 lat po Tragedii Górnośląskiej, pamięć ofiar zostanie uczczona w szczególny sposób. Przez wiele lat, bo aż do 1989 roku, Tragedia Górnośląska była tematem zakazanym.
Specjalne uroczystości upamiętniające
Organizacje mniejszości niemieckiej w całej Polsce przygotowują się do 75. rocznicy Tragedii Górnośląskiej. Nie inaczej jest w województwie śląskim, gdzie Mniejszość Niemiecka z województwa śląskiego wraz z innymi organizacjami śląskimi założyła Społeczny Komitet Obchodów 75. Rocznicy Tragedii Górnośląskiej: „Komitet jest efektem wielu spotkań i dyskusji. Podczas spotkania w Katowicach ustalono, że w skład komisji wejdą trzy osoby: przewodniczący Ruchu Autonomii Śląska – Jerzy Gorzelik, przewodniczący Stowarzyszenia Pamięci Tragedii Śląskiej 1945 – Joachim Kozioł, i ja” - powiedział Martin Lippa, przewodniczący Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców w woj. śląskim. Oprócz komisji utworzono grupy robocze, które zajmują się zadaniami i działaniami ustanowionymi przez komisję.
Spis miejsc pamięci
Jednym z zadań rozpatrywanych obecnie przez grupę roboczą jest inwentaryzacja miejsc pamięci Tragedii Górnośląskiej. „To nie tylko spis istniejących miejsc pamięci, ale również tych miejsc, które wciąż nie doczekały się upamiętnienia – miejsc, w których doszło do tragicznych wydarzeń w 1945 roku po II wojnie światowej i wkroczeniu Armii Czerwonej. Te miejsca zasługują na upamiętnienie, chociażby w formie tablicy ”, powiedział Martin Lippa. Ale inwentaryzacja ma jeszcze jeden cel: komisja chce wydać publikację ze spisem miejsc pamięci Tragedii Górnośląskiej. „Bardzo nam zależy na zebraniu jak największej liczby informacji. Dlatego zwracamy się do wszystkich osób, które znają zarówno istniejące, jak i te nieznane miejsca pamięci, aby się z nami skontaktowały. Na te informacje czekamy do końca lipca” – powiedział Martin Lippa, dodając, że wiele osób już kontaktuje się z członkami komisji.
Co mówią podręczniki o Tragedii Górnośląskiej?
Grupa robocza zajmie się również kalendarzem uroczystości upamiętniających Tragedię Górnośląską w 2020 roku. Uroczystości w województwie śląskim są organizowane od wielu lat przez różne organizacje i stowarzyszenia, lecz często ich terminy pokrywają się: „Chcemy tego uniknąć. Planujemy także centralne uroczystości upamiętniające, dlatego jeden spójny kalendarz jest bardzo ważny” – wyjaśnia Martin Lippa. Innym zadaniem komitetu jest stworzenie strony internetowej poświęconej upamiętnieniu 75. rocznicy Tragedii Górnośląskiej. Uroczystości upamiętniające nie są jednak jedynym celem prac komisji: „Jesteśmy w trakcie przeprowadzania pewnego rodzaju kontroli podręczników. Chcemy się dowiedzieć, czy informacje na temat Tragedii Górnośląskiej można znaleźć w podręcznikach, a jeśli tak, to w jakiej formie” – podkreśla Martin Lippa, dodając, że w planie jest również konkurs dla uczniów, a także konferencja: „Chcemy zorganizować konkurs wiedzy dla uczniów oraz zorganizować konferencję na Uniwersytecie Śląskim. Ponadto planujemy również koncert symfoniczny”. Społeczny Komitet Obchodów 75. Rocznicy Tragedii Górnośląskiej zamierza również dokonać inwentaryzacji bibliografii i filmografii na temat Tragedii Górnośląskiej – w 2020 roku mają odbyć się pokazy filmowe w kinach. Planowana jest również produkcja filmów na YouTube w języku polskim, niemieckim i angielskim, które będą traktować o tragicznych losach Górnego Śląska w 1945 roku. „Jest naprawdę wiele zadań do wykonania i mam nadzieję, że uda nam się zrealizować większość z nich” – powiedział Martin Lippa.
Informacje o miejscach pamięci Tragedii Górnośląskiej można zgłaszać do 31 lipca 2019 również w biurze DFK w Raciborzu: biuro@dfkschlesien.pl, 32 415 51 18.
