Kroszonki - tradycyjne górnośląskie pisanki

Zdobienie jajek, symbolu życia, to nieodłączny element świąt wielkanocnych. Pisanki są różne w zależności od regionu. Typowe dla Śląska i Opolszczyzny są kroszonki zdobione techniką rytowniczą.


Jest kilka tradycyjnych technik wykonywania kroszonek – malowanie woskiem, technika oklejania bądz technika rytownicza. Najpopularniejsza z nich jest jednak ta ostatnia. „Kroszonki są elementem tradycji ludowej śląskiej i opolskiej“, mówi Barbara Gonska, mieszkanka Strzybnika (powiat raciborski), która krasi już od kilku lat. Basia specjalizuje sie w tradycyjnej metodzie rytowniczej: „Polega ona na farbowaniu gęsich lub kurzych wydmuszek którym później nadaje sie wzór poprzez wydzieranie. Głównie wykorzystuje się jaja gęsie, gdyż są większe i łatwiej na nie nanieść wzór“.

 

 

Rodzinna tradycja

Kraszenie wymaga cierpliwości, precyzji i wyobraźni. Basia krasi czasami również w strusich jajach, a wydzieranie na nich wzorów trwa czasamia po kilkanaście godzin. Dla Basi nie jest to jednak męczące, ponieważ kraszenie to jej pasja, którą wyniosła z domu: „Tradycja kraszenia jest w mojej rodzinie przekazywana z pokolenia na pokolenie. Zawsze krosiła moja mama, która nauczyła się tej techniki od babci”.


Prace Basi wielokrotnie były nagradzane, m.in. przez Muzeum Górnośląskie które organizuje co roku konkursy na najpiękniejsze kroszonki. Basia występuje również często w roli eksperta od górnośląskich kroszonek. Zdolna artystka jest również zrzeszona w World Egg  Artists Association & World Egg Art Cyber Museum.

Zdjęcia wykorzystane w artykule pochodzą z archiwum Basi. Więcej o Basi i o jej pracach można znaleźć tutaj.

 

ap